Que nace al pie de un castaño
Quien bebe en la cruz de agosto
Se casará en la de mayo
Foi nos anos do
século oito cando naceu a primeira monarquía da península que comenzóu en
Asturias, e que avanzóu polas terras do que oxe é Lugo e León. O primeiro rei foi
un lacazán folgazán que chamábase
Mauregato. Con él fixeron un trato os mouros pra que lles dera un cento de mociñas doncelas cada ano polo
vrau. Mais tiñan que ser das máis feitiñas de todas as comarcas do
pais.
Tiña Mauregato na
Somoza de Ancares un encargado que
chamábase SINDO e que lle deran o traballo de atopar dúas docenas de mozas pra que
dentre ellas escollera o Mauregato as mellores o sou gusto.
SINDO encargóu os sous guerreiros que foran polas aldeas e colleran as millores mozas que atoparan.
Logo él quedaríase as que lle parecera ben pra levarllas o Mauregato quen
daríallas ó Califa de Córdoba pro sou
harén de mulleres cristianas do
Generalife na Granada andalusí.
Chegaron os soldados
a Medina Benismail, que era cómo
chamaban naquel entonces os mouros a Vilar,
e pararon na primeira casa que atoparon e que era dunha familia que tiña
unha filla de nome Celinda moi ben feita e moi lista que taba lavando no riu
cerca da ponte denbaixo. Cando Celinda chega a casa e vindo os soldados, que
non dixeran que viñan polas mozas, púxose a cantar e bailar
diantre deles e tiña tal xeito de grácil
encanto que os mouros quedaron namorados das súas mutas prendas.
Xa Celinda adivinou
as intencióis dos mouros, e pensou denredalos co conto de que quería
ofrecerlles un baile especial e mellor
sólo pra eles solos. Mais tiña que facelo no prado das Liñares de noite e a luz da lúa . Saíron todos os
soldados pois era xa noite, e Celinda
díxolles que esperaran quietos e quediños
que ela iba buscar o mellor sitio pra o misterioso baile. E foi a escape
atravesando o riu polo banzado e
escondeuse entre os ramallos o pé da
fonte da Pontiga.
Taba eilí Celinda
xunto a poza que fai a cascada cando sentiu que a xamaban polo
nome:
-Celinda si queredes deixar de pagalo tributo das 100 mozas
o rei mouro, téis que facer o que eu te diga: Téis que ir a fonte de Quintela a
estoupalo pozo da Lameira e unha vez
baleiro tapalo outra vez. Logo o pé dun castañeiro verás un xenio con forma de
home e téis que
pedirlle que te dé dos ourizos. Botas un
no pozo cheo e colles o outro e tráeslo
eiquí onde min. En canto o botes
na poza tú quedarás convertida
nunha xana miña desta fonte da Pontiga e poderás librar toda a
Comarca do compromiso do Mauregato.
(Continuará)